Yoksulluk Döngüsünü Anlamak
Neden bazı insanlar başarıya ulaşıyor gibi görünürken diğerleri yoksulluk içinde sıkışıp kalıyor? Yetenek mi, zeka mı yoksa tamamen şans mı? Cevap sandığımızdan daha basit olabilir. Hazzı ertelemek (daha sonra verilecek daha büyük ödüller uğruna anlık ödüllere direnme yeteneği), uzun vadeli başarıya ulaşanları ulaşamayanlardan ayıran önemli bir faktördür. Peki bu nasıl işliyor ve neden bu kadar çok insan yoksulluk döngüsünü kırmayı zor buluyor?
Bu makalede yoksulluk döngüsünün nasıl işlediğini, bunun gelecekteki başarı için ne anlama geldiğini ve daha iyi bir yaşam için bu kalıpları nasıl değiştirmeye başlayabileceğimizi inceleyeceğiz.
1. Hazzı Ertelemek: Başarının Anahtarı
Başarılı insanların en kritik özelliklerinden biri hazzı erteleme yetenekleridir. Bu, daha sonra daha büyük, daha anlamlı bir ödül karşılığında anında, daha küçük bir ödül alma dürtüsüne direnmek anlamına gelir. Örneğin, bir teste çalışmak için Instagram’da fazladan bir saat kaydırma yapmayı atlamak veya bir yatırım için para biriktirmek amacıyla anlık bir satın alma işleminden vazgeçmek. Araştırmalar, hazzı erteleyebilenlerin akademik alanda daha iyi performans gösterdiğini, stresi daha etkili bir şekilde yönetebildiğini ve daha sağlıklı sosyal ilişkiler sürdürdüğünü göstermiştir.
1960’larda Stanford Üniversitesi psikoloğu Walter Mischel ünlü “Marshmallow Testi”ni gerçekleştirdi. Bu deneyde küçük çocuklara bir marshmallow verildi ve onlara ya onu hemen yiyebilecekleri ya da ikincisini almak için 15 dakika bekleyebilecekleri söylendi. Bazı çocuklar marshmallow’u hemen yerken, diğerleri söz verilen ikinci ikramı bekledi.
2. Hazları Geciktirmenin Uzun Vadeli Faydaları
Yıllar sonra Mischel, hayatlarının nasıl sonuçlandığını görmek için aynı çocukları takip etti. İkinci marshmallow için daha uzun süre bekleyebilen çocuklar genel olarak hayatta daha iyi durumdaydı. Gençler olarak standart testlerde daha yüksek puanlar aldılar, daha fazla özgüvene sahip oldular ve daha iyi sosyal beceriler sergilediler. Yetişkin olduklarında bağımlılıkla mücadele etme veya boşanma gibi büyük yaşam aksaklıkları yaşama olasılıkları daha düşüktü. Hazzı erteleme yetenekleri, başarıları üzerinde kalıcı bir etki yarattı.
Buna karşılık, bekleyemeyen çocuklar büyüdükçe daha çok zorluk çekiyorlardı. Odaklanmakta, stresi yönetmekte ve kalıcı arkadaşlıklar kurmakta zorluk çekiyorlardı. Buradan alınacak ders, hazzı ertelemeyi öğrenmenin geleceğimizi önemli ölçüde şekillendirebileceğidir.
3. Sosyoekonomik Arka Planın Rolü
Marshmallow Testi, hazzı geciktirmenin faydalarını gösterirken, son araştırmalar bir çocuğun ikinci marshmallow’u bekleme yeteneğinin, doğuştan gelen özelliklerden ziyade ailesinin mali geçmişinden etkilenebileceğini öne sürüyor. 2018 yılında araştırmacı Tyler Watts, Mischel’in orijinal bulgularına meydan okuyan daha büyük ve daha çeşitli bir çalışma yürüttü. Watts, zengin ailelerin çocuklarının ikinci marshmallow’u bekleme olasılığının daha yüksek olduğunu, yoksul ailelerin çocuklarının ise ilk marshmallow’u yeme olasılığının daha yüksek olduğunu buldu.
Bu neden oluyor? Düşük gelirli ailelerin çocukları için hayat genellikle belirsizdir. Yarın buzdolabında yiyecek olup olmayacağını ya da maddi sıkıntılar nedeniyle ebeveynlerinin verdiği sözleri yerine getirip getiremeyeceğini bilemeyebilirler. Bu öngörülemezlik, beklemenin daha büyük bir ödülle sonuçlanacağına güvenmelerini zorlaştırıyor. Öte yandan, daha varlıklı çocuklar istikrara daha alışkındırlar ve ebeveynlerinin sözlerini tutabilecekleri için daha büyük bir ödülün daha sonra geleceğine inanırlar.
4. Yoksulluk ve Kısa Vadeli Düşünme
Yoksulluk içinde yaşayan insanlar için kısa vadeli ödüller çoğu zaman gelecekte karşılığını beklemekten daha anlamlıdır. Düşük gelirli bir ailenin çocuğu şöyle düşünebilir: “Şimdi bir tane alabilecekken neden ikinci bir şekerleme bekleyeyim ki?” Bu zihniyet, yoksulluk içindeki insanların paralarını uzun vadeli finansal istikrar için tasarruf etmek yerine, paralarını alır almaz fast food ya da yeni kıyafetler gibi küçük zevklere harcama olasılıklarının daha yüksek olduğu yetişkinliğe de uzanıyor.
Bu sadece disiplin eksikliğiyle ilgili değil. Bu hayatta kalmayla ilgili. Hayat öngörülemez olduğunda, potansiyel olarak daha iyi ama belirsiz bir gelecek için beklemeyi riske atmak yerine, şimdi alabileceğinizi almak daha güvenli hissettirir.
5. Yoksulluk Döngüsünü Kırmak
Bu döngüyü anlamak onu kırmanın ilk adımıdır. Yoksulluk içinde büyüyen insanların kaderi sonsuza kadar orada kalmak değil. Gecikmiş tatmin, pratikle güçlenen bir kas gibi, zamanla geliştirilebilecek bir beceridir. Açık, uzun vadeli hedefler belirleyerek ve sürekli olarak bu hedeflere doğru çalışarak herkes hazzı erteleme yeteneğini geliştirebilir.
Belirsiz mali durumlarda bile bir güvenlik duygusu yaratmak da önemlidir. Para biriktirmeye çalışıyorsanız, tasarruf hedefinizin gerçek ve değerli olduğunu hissettirin. Örneğin, hemen şimdi bir şey satın almanın ödülüne odaklanmak yerine, gelecekteki daha büyük finansal özgürlük hedefine odaklanın.
6. Aile ve Çevrenin Etkisi
Çocuğun yetiştirilme tarzı, hazzı erteleme yeteneklerinin şekillenmesinde önemli bir rol oynar. Tyler Watts’ın çalışmasının gösterdiği gibi, varlıklı ailelerden gelen çocukların uzun vadeli düşünmeyi teşvik eden güvenliğe ve istikrara sahip olma olasılıkları daha yüksektir. Zengin ebeveynlerin çocuklarına tasarruf, yatırım ve eğitimin önemini öğretme olasılıkları da daha yüksektir.
Bu arada, daha fakir ailelerin bu dersleri öğretme lüksü olmayabilir çünkü onlar acil hayatta kalmaya odaklanmışlardır. Bu, düşük gelirli kökenden gelen insanların başarıya ulaşamayacağı anlamına gelmiyor – çoğu bunu başarıyor – ancak destek ve rehberlik olmadan döngüyü kırmanın ne kadar zor olabileceğini vurguluyor.
Sonuç: Döngünün Üstesinden Gelmek
Yoksulluk döngüsünü kırmak zor olabilir ama imkansız değil. Gecikmiş tatminin uzun vadeli başarıda nasıl bir rol oynadığını anlayarak paraya, eğitime ve yaşam kararlarına yaklaşımımızı değiştirmeye başlayabiliriz. Gecikmiş tatmin öğrenilebilir ve güçlendirilebilir, ancak bu döngüye katkıda bulunan daha geniş sosyal ve ekonomik faktörlerin farkına varmak da önemlidir.
Bu konuyu ilginç bulduysanız ve daha fazlasını keşfetmek istiyorsanız yoksulluğun döngüsüne ve bunun nasıl gerçekleştiğine dair daha derin bilgiler için bu [videoya](https://www.youtube.com/watch?v=bJj-eNDTUmc) göz atın. insanı sıkışıp bırakıyor. Her seferinde küçük bir karar alarak finansal özgürlüğe giden yolu inşa etmeye başlamak için asla geç değildir.